Als Fernand Léger (1881-1955) de reeks Fumées sur les toits in 1911-1912 schildert, bevindt hij zich op een keerpunt in zijn carrière. Vanaf 1908 breekt hij radicaal met de stijl van zijn vroegere werken en zoekt, aanvankelijk sterk geïnspireerd door Paul Cézanne, naar nieuwe artistieke mogelijkheden. Het uitzicht vanuit zijn atelier over de daken van Parijs, met zijn schoorstenen en rookpluimen, inspireert Léger om te experimenteren met vorm en kleur, waarbij hij van betrekkelijk realistisch en monochroom naar steeds meer abstractie en kleur toewerkt. Deze zoektocht resulteert uiteindelijk in kubistische werken als Contrastes de formes (1913-1914) die hij aan de vooravond van de Eerste Wereldoorlog maakt. Ook La partie de cartes (1917), dat Helene Kröller-Müller voor haar collectie koopt en dat een hoogtepunt is in Légers oeuvre, is ondenkbaar zonder de Fumées sur les toits.

Fernand Léger, Les fumées sur les toits, 1911–1912

Verborgen schilderij

Middelpunt van de tentoonstelling is een nieuw ontdekt schilderij uit deze reeks. Dit schilderij bevindt zich aan de achterzijde van Légers Le quatorze juillet, dat in 1999 werd verworven door de Triton Collection Foundation. Het Fumées sur les toits-schilderij werd tijdens een recente restauratie tevoorschijn gebracht.


Léger en de kubisten in Parijs

Aan de hand van schilderijen en tekeningen toont Fernand Léger en de daken van Parijs de ontwikkeling die Léger doormaakte met het schilderij Fumées sur les toits uit de Triton Collection Foundation als kern. Het schilderij is voor het eerst voor het publiek te zien. De bredere context wordt gevormd door werken van de twee groepen kubisten in Parijs: de groep van Pablo Picasso en Georges Braque die voornamelijk in galerie van Daniel-Henry Kahnweiler exposeerde en de groep van Léger, die op de grote Salons exposeerde en waartoe ook Robert Delaunay, Jean Metzinger en Henri Le Fauconnier behoorden.

Robert Delaunay, Studie voor 'La Ville', 1909-1910

De tentoonstelling Fernand Léger en de daken van Parijs wordt gemaakt in samenwerking met de Triton Collection Foundation. Gastconservator voor de tentoonstelling is Sjraar van Heugten, voormalig Hoofd Collecties Van Gogh Museum en momenteel onafhankelijk kunsthistoricus.

Publicatie

Meer lezen over Fernand Léger? Bij de tentoonstelling verschijnt een gelijknamige publicatie. Je koopt het boek in de museumwinkel en in de webshop.

Lees de zaalteksten

 

Logo's Triton OCW Helene Kröller-Müller Fonds RCE Vriendenloterij Sikkens 

Afbeeldingen:
Fernand Léger, Les fumées sur les toits, 1911. Particuliere collectie. Foto © Christie’s Images c/o Pictoright Amsterdam 2022
Fernand Léger, Les fumées sur les toits, 1911–1912. Triton Collection Foundation, Nederland. Foto: Redivivus. c/o Pictoright Amsterdam 2022
Robert Delaunay, Studie voor 'La Ville', 1909-1910. Tate, London 2017, c/o Pictoright Amsterdam 2022
In deze tentoonstelling zie je naast werk uit de Kröller-Müllercollectie werken uit de collecties van Triton Collection Foundation, Fondation Beyeler, Narodni Galerie Praha, Tate, Kunsthalle Mannheim, Kunstmuseum Basel, Staatsgalerie Stuttgart - Graphische Sammlung, The National Gallery London, Göteborgs Konstmuseum, LaM, Kunstmuseum Den Haag, RKD - Nederlands Instituut voor Kunstgeschiedenis, KB - de nationale bibliotheek, Van Abbemuseum, Centre Pompidou Paris, Musée national Fernand Léger, privécollectie.